بررسی عوامل موثر بخش واقعی اقتصاد بر درجه نقدشوندگی بورس اوراق بهادار تهران

پژوهش های جدید در دهه اخیر، درصدد تبیین رابطه بازارهای سهام و سایر بازارهای اوراق بهادار با توسعه اقتصادی برآمده اند. تئوری های جدید نشان می دهد که چگونه رشد بازار سهام می تواند به رشد اقتصادی بلندمدت منجرشود. داشتن بازارهای سهام و سایر اوراق بهادار توسعه یافته به معنای بهره مندی از رشد اقتصادی و انباشت سرمایه مورد نیاز برای رشد بلند مدت اقتصادی خواهد بود. در این بین کارکرد بازارهای سرمایه که توسعه بازارهای مالی را تضمین می کنند، بسیار حایز اهمیت است. اجرای برنامه های اقتصادی اعم از سیاست های ارزی، سیاست های پولی (برای کنترل تورم)، سیاست افزایش تولید ناخالص اقتصادی یا همان کوشش برای ارتقای رشد اقتصادی، یا حتی خصوصی سازی و کوچک کردن بخش دولتی در یک سیستم اقتصادی نظیر ایران می تواند بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار دهد. بر این اساس پژوهش پیش رو درصدد است یکی از مهم ترین ملاک های ارزیابی توسعه بازار سهام که همانا "نقدشوندگی" این بازار است را در مقابل تغییر برخی عوامل اقتصادی مورد سنجش قرار دهد تا رابطه متقابل توسعه بازار سهام با رشد و توسعه اقتصادی را دریابد. در همین راستا از دو روشنسبت گردش معاملات و شاخص نقدنشوندگی آمیهود اقدام به سنجش میزان نقدشوندگی بازار سهام شد و سپس اطلاعات مربوط به واگذاری سهام شرکت های دولتی در بورس به عنوان یکی از مهمترین اقدامات سیاست کلان اقتصادی سال های اخیر استخراج گردید. با استفاده از اطلاعات مربوط به نرخ تورم، نرخ ارز، نقدینگی و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی بر اساس یک مدل رگرسیونی چند متغیره فرضیات تحقیق آزمون شده است. در پایان روایی تاثیر بردار بلندمدت از روند اطلاعات نقدشوندگی بورس با مولفه های کلان نامبرده مورد آزمون توسط مدل خودرگرسیون برداری قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد سیاست اقتصادی دولت در زمینه واگذاری سهام شرکت های دولتی به بخش خصوصی از موثرترین اقدامات برای توسعه بازار سرمایه بوده در واقع کوچک شدن دولت به بهبود و ترقی فعالیت بخش خصوصی در بورس منجر شده است. و در کنار نرخ تورم بر بازار سرمایه موثر بوده است.